‘Zonder inhaalslag blijven klimaat- en energiedoelen buiten bereik’

Broeikasgassen

De klimaat- en energiedoelen komen voort uit het klimaatakkoord van Parijs en de Europese Klimaatwet die in 2021 is vastgesteld. Hierin is bepaald dat Europese landen in 2030 55 procent minder broeikasgassen uitstoten dan ze in 1990 deden. In 2050 moeten ze klimaatneutraal zijn, oftewel moet de uitstoot naar het nulpunt zijn teruggebracht.

In het Haarlemmermeerse coalitieakkoord voor de periode 2022-2026 is eerstgenoemde doelstelling opgenomen. Als aanvullende doelstelling geldt dat in 2026 de CO2-uitstoot 30 procent lager moet zijn dan in 1990.

Groen, geel, rood

In Haarlemmermeer wordt op zeven fronten gewerkt aan deze doelstellingen. In twee gevallen gaat het de goede kant op en staat het licht op groen. In drie gevallen wordt rood licht gegeven. Dat betekent dat als op de huidige voet wordt doorgegaan, de doelen niet kunnen worden bereikt. De twee gele lichten duiden op stagnatie (geen verdere ontwikkeling).

Een voorbeeld van zo’n geel licht is de gemeentelijke organisatie. Die stootte in 2024 38 procent minder uit dan in 2019. Dat kwam vooral door een verminderd aardgasverbruik en dat heeft alles te maken met het afstoten van het oude gemeentehuis. Maar het elektriciteitsverbruik van het oude gemeentehuis komt zo’n beetje overeen met dat van de locaties Polderlanden en Beukenhorst. Ook het intensievere gebruik van verschillende panden met een hogere uitstoot als gevolg, brengt de doelen niet dichterbij.

De twee groene lichten slaan op hernieuwbare energie: zowel het vermogen van zon op daken groeit als de bijdrage die Haarlemmermeer levert aan de opwek van energie door middel van zonneparken.

Van het gas af

Rood licht is er daarentegen voor het verminderen van het aantal bestaande woningen met een aardgasaansluiting (nieuwbouw is sowieso aardgasvrij). Bewoners van zulke woningen gaan maar mondjesmaat van het gas af. Rood licht is er ook voor energiebesparing want de laatste zes jaar is het verbruik juist licht toegenomen en ook van de vermindering met 30 procent van de CO2-emissie komt in het huidige tempo niet zo veel terecht.

Lastige gemeente

Wethouder Charlotte van der Meij, verantwoordelijk voor onder meer klimaat en energietransitie, zegt in het voorwoord van de monitor dat Haarlemmermeer een lastige gemeente is om de doelstellingen op het gebied van klimaat en energie te halen. Ze zegt: “De gemeente groeit en bloeit en dat is op zichzelf natuurlijk een gunstige ontwikkeling. Maar bevolkingsgroei en toenemende bedrijvigheid, vooral datacenters, gaan gepaard met een stijgend energieverbruik. Ook het feit dat Haarlemmermeer veel arbeidsplaatsen biedt en een omvangrijk wegennetwerk kent, draagt niet bij aan een gunstig uitgangspunt.”

Niet tevreden

En: “Alles overziende kunnen we in Haarlemmermeer ondanks de grote inzet niet tevreden zijn met waar we nu staan. Stug dóórgaan met ons beleid op het gebied van klimaat en energietransitie, is wat ons te doen staat. Die mentaliteit hebben we nodig en de historie van Haarlemmermeer laat zien dat we het daarmee altijd al ver hebben geschopt.”

Van heggenschaar tot heftruck

Want Haarlemmermeer timmert wel druk aan de weg, vindt de wethouder. De lijst met voorbeelden is lang. Charlotte van der Meij noemt onder meer de plaatsing van honderden duurzame koelkasten bij Haarlemmermeerse gezinnen die kampen met energiearmoede evenals tientallen tweedehands zonnepanelen. Verder zijn de afgelopen jaren 900 inwoners geholpen door energiecoaches en fixteams van de Energiebank met kleinschalige energiebesparende maatregelen.
Wethouder Charlotte van der Meij: “En we geven zelf ook het goede voorbeeld. Zo rijden alle gemeentelijke auto’s elektrisch en voor gemeentelijk werkmateriaal wordt biobrandstof getankt. Van heggenschaar tot heftruck.”