‘Iedereen moet zelfstandig kunnen stemmen’
Tijdens de verkiezingen voor de leden van het Europees Parlement op 6 juni kan iedereen in Haarlemmermeer stemmen. Er zijn in de hele gemeente 93 stembureaus, waaronder ook een paar speciale stembureaus. Zo is er in Cpunt een prikkelvrij stembureau. Hier kunnen mensen stemmen die snel overprikkeld raken door bijvoorbeeld een niet aangeboren hersenafwijking of autisme. Carla Blesgraaf is initiatiefnemer van dit stembureau. Zij vertelt.
Carla Blesgraaf werkt bij de afdeling Burgerzaken in het team Verkiezingen waar zij projectleider verkiezingen is. “Samen met het hele team Verkiezingen ben ik verantwoordelijk voor de organisatie van de verkiezingen. Omdat ik twee kinderen heb met autisme, weet ik als geen ander hoe belangrijk een prikkelarm stembureau is. Bij de verkiezingen voor de Provinciale Staten en de Waterschappen in maart 2023 hebben we hier een test mee gedaan. Ook tijdens de Tweede Kamer verkiezingen in november 2023 hadden we een prikkelarm stembureau. Er is behoefte aan, want er kwamen mensen speciaal naar dat stembureau om te stemmen.”
Prikkelarm stembureau
Wat is een prikkelarm stembureau? Carla: “Dat kan je het beste omschrijven als een stembureau waarbij je in alle rust je stem kunt uitbrengen. Zo mogen er bijvoorbeeld maar maximaal drie kiezers tegelijk in het stembureau zijn. Als er drie kiezers binnen zijn, kunnen de andere kiezers wachten in een speciaal daarvoor ingerichte wachtruimte. Wat betreft de inrichting is het een redelijk donkere ruimte, zonder fel licht. Er is geen herrie of muziek, het is er zo stil en rustig mogelijk. Er zijn ook gastvrouwen en gastheren aanwezig om de kiezers bij te staan. We hebben de vorige keer contact gezocht met het Autisme Informatie Centrum (AIC) en de Belangengroep Gehandicapten Haarlemmermeer (BGH), om te vragen hoe we het stembureau het beste konden inrichten en te inventariseren wat de doelgroep nodig heeft. Dit stembureau is daardoor heel erg geschikt voor mensen met autisme, hoog gevoeligheid, AD(H)D, niet aangeboren hersenletsel of een andere aandoening. Stemmen kan namelijk best vermoeiend zijn als je snel overprikkeld raakt. Andere kiezers mogen hier ook stemmen, natuurlijk, maar zij moeten zich wel houden aan de hier geldende regels.”
Stembureauleden
Ook stembureauleden moeten er rekening mee houden dat er niet te veel prikkels ontstaan in het stembureau. “Dit jaar hebben we een aantal stembureaus laten adopteren door collega-ambtenaren. Bij het prikkelarme stembureau is de voorzitter een collega die werkt bij Sociale Dienstverlening. Zij heeft ervoor gezorgd dat het stembureau verder wordt bemenst door collega’s van Maatschappij, Onderwijs en Zorg en Sociale Dienstverlening. Allemaal ambtenaren die dagelijks vanuit hun specialisme werken met deze verschillende doelgroepen. Het is echt heel belangrijk dat alle mensen zoveel als ze kunnen zelfstandig deelnemen aan de maatschappij. Dus ook dat zij zelfstandig kunnen stemmen.”
Vervoer
Er is maar één prikkelarm stembureau in Haarlemmermeer. Carla: “We begrijpen dat het lastig is dat er maar één stembureau in de hele gemeente op deze manier is ingericht. Daarom stellen we vervoer beschikbaar. Dat geldt overigens niet alleen voor dit stembureau. Kiezers kunnen contact opnemen met de gemeente via ons telefoonnummer 0900 1852 en aangeven op welk tijdstip ze opgehaald willen worden en naar welk stembureau ze willen. De chauffeur van onze samenwerkingspartner Automobiel blijft op hen wachten en brengt de kiezers weer thuis. We hebben meegemaakt dat een mevrouw naar een stembureau wilde dat 500 meter van haar woning was. Die afstand kon ze niet lopen met haar rollator. Zij is toen opgehaald en thuisgebracht. Vervoer is er voor iedereen die niet zelf naar een stembureau kan.”
Carla Blesgraaf nam het initiatief voor een prikkelarm stembureau.
Toegankelijk
Carla: “Mensen zijn enthousiast over dit stembureau. Ze willen ook graag meehelpen en meedenken over wat er nodig is, zoals de locatie van het prikkelarme stembureau. Het is fijn dat het belang dat ook deze groep zelfstandig kan stemmen, wordt gezien. Zelf vind ik het belangrijk dat mensen weten van het bestaan ervan en dat zij anderen erop wijzen. Mensen aanmoedigen om te gaan stemmen doe je niet door meer stembureaus in te richten, maar door ervoor te zorgen dat de bestaande stembureaus voor iedereen toegankelijk zijn.”
Het stembureau in het Cpunt is ook geschikt voor mensen met een visuele beperking. Naast het prikkelarme stembureau is het hier mogelijk om te stemmen met een stemmal en een soundbox. De stemmal bestaat uit twee delen die een stemmer open kan klappen om het stembiljet erin te leggen. Door middel van braille is voelbaar welke partij het is. De kiezer vindt de juiste kandidaat door de gaten te tellen onder de partij. Met het rode potlood kan het gaatje daarna ingekleurd worden. Met de soundbox is de kandidatenlijst te beluisteren. Het apparaat leest de partijen en kandidaten voor.