‘De waterschapsverkiezingen doen ertoe’
Er valt wat te kiezen in Haarlemmermeer op 15 maart. Op de stembureaus staan twee stembussen klaar: een voor de Provinciale Statenverkiezingen en een voor de waterschapsverkiezingen. Maar wat doet een waterschap? Waarom is het zo belangrijk om voor deze verkiezingen naar het stembureau te gaan? InforMeer sprak met Rogier van der Sande, dijkgraaf van ‘ons’ waterschap, het hoogheemraadschap van Rijnland. Het gesprek ging over droge voeten, schoon water en over het belang van de verkiezingen.
Rogier van der Sande is sinds vijfenhalf jaar dijkgraaf van Rijnland. Hij is voorzitter van het college van dijkgraaf en hoogheemraden, de ‘wethouders’ van het waterschap. Rogier: “Ik word ook wel de waterburgemeester genoemd. Net als een burgemeester heb ik geen politieke rol. De hoogheemraden bedrijven wel politiek. Die zijn verkiesbaar, net als de leden van het algemeen bestuur. Ik niet.”
Waarom stemmen?
Er is wat te kiezen op 15 maart. “Er worden 26 leden van het algemeen bestuur van het waterschap gekozen. Die stellen zich verkiesbaar namens landelijke politieke partijen. Maar er zijn ook partijen die speciaal voor de waterschappen zijn opgericht. Ze hebben allemaal hun eigen ideeën hoe ze het geld willen besteden. We komen met een stemwijzer met een aantal korte stellingen. De verschillende partijen kunnen uitleggen waarom ze voor of tegen zijn. Voer je postcode in en je komt bij de stemwijzer van je eigen waterschap. En stemmen is belangrijk. Het gaat over jouw toekomst, maar ook die van je kinderen en kleinkinderen. Jij stemt voor het waterbeheer in jouw gebied.”
Rijnland
Rogier: “Rijnland is het oudste waterschap van Nederland. We zijn al sinds 1255 bezig met water. Onze taak is beleid maken en uitvoeren. Niet alleen schuiven met papier, maar echt zorgen voor waterzuivering en dat de dijken hun werk doen. We zijn goed in lange termijnvisies, maar ook in het uitvoeren van wat er hier en nu nodig is. Onze belangrijkste taken: kwaliteit, zuivering, veiligheid en beheer.”
Droge voeten, schoon water
“Kort gezegd gaan wij over droge voeten en schoon water”, legt de dijkgraaf uit. “De tragiek van de waterschappen is dat we zoveel goed werk doen dat mensen vaak niet in de gaten hebben wat we doen. Droge voeten lijkt bijna vanzelfsprekend. Wij behandelen niet zoveel onderwerpen als een gemeente, maar gaan wel over de waterveiligheid. Overstromingen zijn nog steeds een risico. Dat hebben we vorig jaar in Limburg kunnen zien. En als de dijken breken, is er in Haarlemmermeer een groot probleem. Ook voor bijvoorbeeld Schiphol. Veiligheid staat voorop. Deze verkiezingen gaan dan ook niet over links of rechts en voor of tegen. Het werk van de waterschappen gaat over de lange termijn: een dijkversterkingsprogramma tot 2050. Hopelijk kunnen we de stijging van de zeespiegel tegengaan.”
Dijkgraaf Rogier van der Sande. Foto Merlin Daleman
Woningbouw
Alleen al in Haarlemmermeer moeten in de komende jaren 20.000 woningen worden gebouwd. In het hele gebied van Rijnland zijn dat er 100.000. Rogier: “Die woningen produceren straks ook afvalwater, dat gezuiverd moet worden. Maar er is ook water nodig voor de tuin, voor agrariërs, voor bedrijven. Onder de grond van de gemeente zijn nog oude waterlagen van eeuwen geleden. Die konden niet omhoog omdat er een bak water op lag. Na de drooglegging krijgt dat water de kans om omhoog te komen. Dat is vervelend voor agrariërs, het maakt het land zout. En het kan ook in je kelder terechtkomen. Daarom moet er verstandig gebouwd worden. Er is sprake van een gedeelde verantwoordelijkheid met gemeente, ontwikkelaars en bedrijven.”
Schaars
Water wordt steeds schaarser. Rogier: “Hoe gaan we daarmee om? Waar besteden we ons geld aan? Gaan we dijken op hoogte brengen? Leggen we deze zo natuurvriendelijk mogelijk aan? Zetten we meer in op waterzuivering? Hoe kunnen we afvalwater opnieuw gebruiken? Het geld van het waterschap komt via de waterschapsbelasting van de 1,3 miljoen mensen die in het gebied van Rijnland wonen en van bedrijven. Rijnland werkt met een begroting van 220 miljoen euro. Dat is veel geld. De keuzes waar we het geld aan besteden, zijn dus belangrijk. Wij moeten die keuzes verantwoorden. Alles doen is niet mogelijk. Dus ook niet alles voorkomen. Dat zou te veel ruimte in beslag nemen en te kostbaar zijn.”
Haarlemmermeer
Rogier: “De gemeente Haarlemmermeer was vroeger een meer, met zout water. Dat zit nog steeds in de bodem. Die verzilting is typisch iets voor Haarlemmermeer. We moeten dus zorgen voor voldoende zoet water. Daarnaast is het waterschap verantwoordelijk voor de Ringdijk en Ringvaart. De dijk is sterk, maar als daar een gat in zou komen, is de vervolgschade enorm. Niet alleen voor de gemeente, ook voor Schiphol. Daarom gaan wij de dijk renoveren. Dat hoeft niet, dat is onze keuze. Er ligt natuurlijk ook een verantwoordelijkheid bij de gemeente. Zo is er altijd sprake van een samenwerking.”
Piekberging
Hoogheemraadschap van Rijnland gaat ook over piekberging. Dat is eigenlijk een minipolder voor droge voeten. De dijkgraaf: “De piekberging wordt aangelegd in de zuidelijke punt van Haarlemmermeer. Dit gebied ligt het verst weg van de vier grote Rijnlandse boezemgemalen, die overtollig water afvoeren naar zee. De piekberging is niet alleen voor deze gemeente. De polder ligt laag. Bij hevige buien malen we op maximale capaciteit. Bij een piekberging kunnen we dan even extra water inlaten. Als de grootste storm voorbij is, laten we het wegstromen in de Hoofdvaart.”
Meer weten?
In de gemeente Haarlemmermeer is niet alleen het hoogheemraadschap van Rijnland actief. In een klein deel zorgt het waterschap Amstel, Gooi en Vecht voor droge voeten en schoon water. Meer informatie over de waterschapsverkiezingen en de verkiezingen voor de Provinciale Staten is te vinden op de website van de gemeente Haarlemmermeer.
De locatie waar de piekberging komt. Foto: Hoogheemraadschap van Rijnland