Minder schoolverzuim

Bianca Molly, beleidsadviseur Voortijdig Schoolverlaten (VSV) en Dorothé Kappenburg, beleidsadviseur Onderwijs en Leerplicht, duiden de cijfers en feiten van het jaarverslag verzuim en leerplicht. Ook Marjolein Steffens – van de Water, wethouder Jeugd & Onderwijs, laat haar licht schijnen op de resultaten. 

Schoolverzuim daalt, maar niet overal 

In het schooljaar 2023-2024 waren er minder meldingen van relatief verzuim (spijbelen) dan het schooljaar daarvoor. Dit aantal daalde van 734 meldingen naar 598. Ook het aantal jongeren zonder schoolinschrijving (absoluut verzuim) is gedaald. Deze ging naar 136 meldingen​. Het voorgaande schooljaar waren dit er nog 178. In het jaar schooljaar 2021-2022 lag dit getal flink hoger (335). Dat betekent dat jongeren sneller weer naar school gaan en dat de aanpak van verzuim werkt. 

Wethouder Marjolein Steffens – van de Water is blij dat de aanpak zijn vruchten afwerpt. “Het is enorm belangrijk dat jongeren onderwijs volgen. Dat we de cijfers in twee jaar tijd zo hebben weten terug te dringen, is een knappe prestatie.”

Minder thuiszitters, maar meer complexe problemen 

Het aantal thuiszitters – jongeren die langer dan vier weken ongeoorloofd niet naar school gaan – bleef dit jaar stabiel op 25​. In Haarlemmermeer werken scholen, leerplichtambtenaren en hulpverleners intensief samen om te voorkomen dat jongeren langdurig thuis zitten.

Dat levert volgens Bianca Molly de gewenste resultaten op. “We werken intensief samen met de scholen om dit cijfer laag te houden. We proberen maatwerk te leveren en doordat we al jaren korte lijntjes hebben met de scholen, is dit het resultaat”, vertelt de beleidsadviseur trots. 

Toch blijft dit een groep die extra aandacht nodig heeft. Uit onderzoek blijkt dat mentale gezondheid vaak een rol speelt. Jongeren ervaren steeds meer stress door school, sociale druk en andere zorgen. Daarom wordt er extra ingezet op begeleiding en ondersteuning.

“We kijken per geval naar de oorzaak van het verzuim”, vertelt Dorothé Kappenburg. “We kijken naar de problematiek. In de meeste gevallen kunnen ouders het probleem thuis oplossen, maar soms is er wat meer begeleiding en ondersteuning nodig. Een leerplichtambtenaar kan gezinnen bijstaan als ze er niet uitkomen. Dat kan door middel van advies, maar soms kan een leerplichtambtenaar de ouders met hun kind doorsturen naar de juiste soort begeleiding.”

Voortijdig schoolverlaten: jongeren sneller in beeld

Jongeren die zonder diploma van school gaan, hebben minder kansen op de arbeidsmarkt. Daarom worden voortijdig schoolverlaters in Haarlemmermeer actief benaderd. Dit jaar zijn 1.116 jongeren zonder startkwalificatie aangeschreven​. Doorstroomcoaches helpen hen bij het vinden van een opleiding, werk of andere dagbesteding.

Beleidsadviseur Molly stipt ook hier de kracht van de samenwerking aan. “Veel jongeren kiezen ervoor om direct aan het werk te gaan. De arbeidsmarkt biedt kansen, maar een diploma blijft belangrijk voor de toekomst. Daarom wordt er gekeken hoe we deze jongeren kunnen helpen om later alsnog een opleiding af te ronden.” 

“Alle scholen hebben naast een leerplichtambtenaar ook een doorstroomcoach. De doorstroomcoaches begeleiden de schoolverlaters en zorgen ervoor dat ze op de juiste plekken terechtkomen. Denk daarbij aan een werkplek of een andere opleiding.”

Samen werken aan kansen voor jongeren 

De cijfers laten zien dat er vooruitgang is, maar dat er ook uitdagingen blijven. Kappenburg legt uit hoe de gemeente grip probeert te houden op verzuim. “We zetten in op preventie en vroeg signaleren. Zo komen de jongeren met verzuimproblemen eerder in beeld. We handhaven strikter. We willen namelijk ongeoorloofd verzuim tegengaan. Daarnaast is er meer ondersteuning nodig. Daarom wordt er voor jongeren met mentale of sociale problemen begeleiding aangeboden. De scholen doen ook aan actieve nazorg. Dat houdt in dat voortijdig schoolverlaters worden geholpen met het vinden van (ander) vervolgonderwijs of werk.” 

Het doel is om jongeren een goede toekomst te bieden. Wethouder Marjolein Steffens vindt dat alle jongeren een eerlijke kans verdienen op een diploma en een goede toekomst. “Samen met de scholen, ouders en hulpverleners blijven we ons daarvoor inzetten.”

Luxe-verzuim neemt toe 

Het jaarverslag bestaat niet alleen uit goed nieuws over de verzuimcijfers. Het aantal meldingen van luxe-verzuim neemt namelijk toe. Meer ouders kiezen ervoor om hun kinderen zonder toestemming mee op vakantie te nemen. Dit aantal steeg van 53 naar 83​. Scholen en leerplichtambtenaren handhaven hier strenger op, omdat het niet toegestaan is om zonder geldige reden afwezig te zijn. 

“Onderwijs is de basis voor de toekomst van onze kinderen. Het is zorgelijk dat luxe-verzuim toeneemt, want ieder gemist lesuur is een gemiste kans. We blijven hier – samen met de scholen – streng op handhaven”, aldus Marjolein Steffens.