‘Met drugs vergooi je je toekomst’

Op vrijdag 21 april is in de Kinepolis-bioscoop in Hoofddorp de aftrap van deze tweede fase van YouChoose, met onder anderen wethouder Marjolein Steffens-van de Water (Jeugd & Onderwijs). Daar is ook Kim van Schepen bij. Zij is operationeel expert zorg & veiligheid bij de politie met bureau Hoofddorp als standplaats. Volgens haar is het de hoogste tijd om de schijnwerpers op drugs te richten.

Gewoonste zaak van de wereld 

“Drugs”, zegt Kim van Schepen, “zijn maatschappelijk veel meer geaccepteerd dan pakweg 20 jaar geleden. “En dat is niet terecht”. Pilletjes op feestjes, een snuifje hier en daar, sigaretten met wiet erin, soms in combinatie met alcohol; het is of begint de normaalste zaak van de wereld te worden voor grote groepen mensen, inclusief tieners. Kim van Schepen: “Er is nauwelijks besef dat je door het gebruik van drugs medeschuldig bent aan criminaliteit en de instandhouding van een systeem vol machtsmisbruik en geweld.” 

Any time, any place  

Drugs zijn helaas volop beschikbaar. Anytime, anyplace. Na schooltijd, bij hangplekken, overal waar jongeren samen komen. Sociale media spelen hierbij een grote rol. Kim van Schepen noemt in dit verband Telegram en Snapchat. Ze noemt niet alleen het gebruik problematisch maar ook het dealen. Dertig procent van de drugscriminaliteit in Noord-Holland komt voor rekening van 12-17 jarigen. In veruit de meeste gevallen gaat het om jongens. 

Voor je er erg in hebt ben je loopjongen. Het besef dat er bazen en bovenbazen van een drugsbende aan de touwtjes trekken, dat jij aan die touwtjes vastzit en dat jij weinig kans maakt op een betere plek in de rangorde, is nauwelijks aanwezig. 

Criminelen benaderen liefst kwetsbare jongeren. Kim van Schepen: “Jongeren die zich thuis niet gehoord of onveilig voelen, vaak op straat hangen, regelmatig spijbelen en ergens bij willen horen. Hun betrokkenheid is in het begin klein maar kan snel uitgroeien tot zwaardere delicten.” 

“Het lijkt ook aantrekkelijk. Een loopjongen verdient vier tot vijf keer zo veel als een vakkenvuller in de supermarkt. Met zo veel geld kun je veel mooiere en veel meer spullen komen. En dat is bevorderlijk voor je status”, zegt Kim van Schepen. 

Keerzijde

En dan nu de keerzijde. “Als de politie je aanhoudt kun je in een traject terecht komen met reclassering, kun je geen Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) meer krijgen en wordt het vinden van een baan erg moeilijk. En krijg je ook met langdurige financiële beperkingen te maken. Je vergooit je toekomst.” Maar ook als je niet wordt gepakt, kan het leven van een loopjongen een hel worden.  

Het begint onschuldig, zo lijkt. Je begint uit eigen vrije wil. Je bezorgt eens wat pilletjes, misschien als vriendendienst. Met de opbrengst kun je zelf ook weer drugs kopen en andere dingen. Maar als je verslaafd raakt, ook aan die status en bijbehorende levensstijl, heb je  steeds meer geld nodig. Dan moet je dus drugscrimineel blijven en kun je er ook niet gemakkelijk uitstappen, ook niet als je dat op een gegeven moment toch wilt.

Buitensporig geweld 

Kim van Schepen: “In de drugswereld spelen enorme vaak financiële belangen en de bescherming daarvan gaat gepaard met buitensporig geweld. Dit raakt niet alleen jou maar ook de mensen om wie je geeft, zoals je naaste familie en je vrienden. Het is goed om te beseffen dat het ‘succes’ van criminelen vaak maar van korte duur is. Ze komen in aanraking met politie en justitie en eindigen in de gevangenis, of erger, worden slachtoffer van geweld en liquidaties.”