Geschiedenis van Concours Hippique: 12-jarige Beatrix en haar pony

“Rond 1900 was er weinig vertier voor mensen in Haarlemmermeer. Velen werkten op de akkers in de polder. Op zoek naar gezelligheid en afleiding kwamen jongeren met hun werkpaarden samen op een braakliggend stuk grond op de plek van de huidige Concourslaan in Hoofddorp. Daar hielden ze wedstrijdjes. Een paar jaar later kwam er meer structuur door de oprichting van vereniging ‘Vooruit’ met kapitein-paardenarts de heer Van der Wal als voorzitter”. De verhalen die Henk Prins, oud-voorzitter van ‘Vooruit’ tussen 1985 en 2010, opdiept, komen uit overlevering.

Medailles en eetservies

Net voordat de Eerste Wereldoorlog in 1914 uitbrak, wordt de start van het eendaagse Concours Hippique officieel geopend in Hotel de Beurs in Hoofddorp. Burgemeester Slob prijst in zijn speech ‘het heugelijke feit dat ook het Koninklijk Huis evenals het vorige jaar verschillende medailles heeft beschikbaar gesteld voor dit concours.’ De deelnemers aan het eerste concours maakten kans op 1 gouden medaille, 4 zilveren medailles, 1 zilveren beker, een compleet eetservies en een barometer.’ Prins: “De meeste deelnemers kwamen gewoon op hun eigen paard naar het concours toe, trailers bestonden nog niet. Die knollen waren gewend een ploeg te trekken, dus die konden wel wat hebben. Overigens moest je, als je militair was, altijd in uniform rijden.”

12-jarige Beatrix en haar pony

Onderdeel van het Concours Hippique programma in 1929 was het traditionele rijden met tweespannen. Hierbij werden landbouwtuigpaarden aangespannen voor boerenwagens ‘toebehoorende aan personen wier hoofdbedrijf landbouwer is’. Ook een dressuurproef en patrouille-springen voor landelijke ruiters maakten deel uit van het in totaal negentien onderdelen tellende dagprogramma. “Naast de paardensport is ook de ponysport altijd onderdeel geweest van het Concours Hippique. Voormalig koningin Beatrix deed op 12-jarige leeftijd zelfs hieraan mee.”

Bakermat van paardensport

Dat het concours een grote rol van betekenis heeft gespeeld in de ontwikkeling van de paardensport op nationaal niveau, wordt genoemd als het 50-jarig bestaan van het evenement in 1959 wordt gevierd. ‘Want de landelijke ruitersport in haar tegenwoordige vorm heeft toch voor een deel haar bakermat in de Meer gehad. Jarenlang zijn de Meer-paardendagen de grootste van Nederland geweest, van de plattelands Concours Hippique.’ Prins: “In diezelfde tijd begint het voortbestaan van de vereniging te wankelen. Het werk op de akkers met paarden wordt steeds meer vervangen door machines. Gelukkig is de levensvatbaarheid nooit verdwenen, omdat er altijd liefhebbers zijn geweest die zich sterk wilden maken voor het voortbestaan.”

Concours Hippique in Haarlemmermeerse Bos

Toen het evenement in de jaren zeventig vanwege de bouw van het nieuwe raadhuis op zoek moest naar een andere locatie, werd gekozen voor het net aangelegde Haarlemmermeerse Bos. Daar is het uitgegroeid tot een groots en 3-daags internationaal evenement. “In 2008 werd het concours bijna afgebroken, omdat het gras vanwege noodweer praktisch niet te berijden was. Het risico dat dit ook zou gebeuren tijdens het 100-jarig jubileum, wat gevierd zou worden met een Europees Kampioenschap springen voor de jeugd tot 21 jaar met deelnemers uit 26 landen, was te groot.” Intensief overleg met de gemeente volgde. Ter gelegenheid van het jubileum kreeg ‘Vooruit’ de aanleg van een paardenbak cadeau. Hierdoor kunnen het hele jaar door wedstrijden worden gereden, ongeacht het weer. “Het leuk van het evenement is dat het voor iedereen toegankelijk is. Niks sjiek of duur, maar gratis. Naast de vele paardenshows, wedstrijden en clinics is er ook voor mensen die niet direct voor de paarden komen veel te beleven.”