9 mei 1945: Haarlemmermeer bevrijd!
‘Thans op den vijfden Mei, juicht heel ons volk: Mooi Nederland, Ons Vaderland is vrij!’ Deze zin, de laatste van een gedicht geschreven door Hoofddorper A. v.d. Marel Jzn. op 5 mei 1945, verschijnt in de eerste uitgave van de Hoofddorpse Courant tien dagen na de bevrijding. Op woensdag 9 mei trekken Canadese soldaten van het regiment ‘Princess Patricia’s Light Infantry’ onder luid gejuich Hoofddorp binnen. Ook in Halfweg rijdt op die datum de eerste Canadese tank vanuit de richting Amsterdam de Haarlemmerweg op. Haarlemmermeer is bevrijd!
De ontvangst van de Canadese bevrijders is één groot feest. De straten zijn vol met mensen. Eindelijk vrij! Na vijf jaar mag iedereen weer zeggen wat hij denkt. Op het bordes van het raadhuis spreekt waarnemend burgemeester Jansonius de toegestroomde mensen en bevrijders officieel toe. In de krant schrijft hij later: ‘In spontaan vreugdebetoon hebben wij thuis in onze gezinnen, daar buiten, in een verbroedering die geen rang of stand kende, ons eenige dagen overgegeven aan de groote vreugde over het feit dat Nederland zijn plaats als vrije staat onder de mogendheden weer heeft ingenomen.’
Een Canadese tank rijdt Halfweg binnen. Deze foto is genomen op het toenmalige kerkplein. De gebouwen die erop staan bestaan niet meer. Het kerkplein is na de oorlog het dr. Baumannplein geworden. Deze dokter woonde hier aan dit plein en is door de Duitsers gearresteerd vanwege verzetsdaden. Hij is omgekomen in concentratiekamp Neuengamme. Foto: Noord-Hollands Archief
Wapperende driekleur
Na jaren wappert de Nederlandse vlag weer in de straten en aan de gevels. Veel Haarlemmermeerders klimmen op de tankwagens van de Canadezen en rijden een stukje mee. De dag na de intocht van de Canadezen wordt feest gevierd op het Marktplein met een fanfarecorps, mannenkoor en een mandoline-orkest. De dagen erna worden ook in de dorpen feesten georganiseerd zoals een kinderfeest in Lisserbroek, een optocht van sierwagens in Rijsenhout en een cabaret revue in Nieuw-Vennep waar de opbrengst ten goede komt aan de oorlogsslachtoffers. In een voetbalwedstrijd tegen de Canadezen wint de Hoofddorpse club ETO met 6 - 3.
Intocht van de bevrijders in Halfweg. Deze foto laat een Canadees legervoertuig zien op Amsterdamsestraatweg ter hoogte van de Schoolstraat in Halfweg. De gebouwen op deze foto staan er nog. De toren is van de Gereformeerde Kerk maar maakt nu deel uit van een appartementencomplex. Foto: Noord-Hollands Archief
‘Onze taak na de bevrijding’
Naast de onnoemelijke vreugde en opluchting die als een deken over Haarlemmermeer ligt, doet burgemeester Jansonius de oproep ‘dat aan de directe en indirecte gevolgen van den oorlog ten spoedigste een einde moet komen’. Hij doelt onder meer op het eten dat beperkt voorradig is. Hij vraagt iedereen die nog iets kan missen, hulp te bieden ‘zodat met komende Pinksterdagen in geen enkel gezin honger wordt geleden.’ Daarnaast spreekt de burgervader over de moraal van veel mensen en hoe deze ernstig lijkt aangetast. ‘De idee, dat geregelde en nuttige arbeid voor den mensch een zegen is, ging bij velen teloor. Toewijding is nodig voor de zaak van het algemene belang en dat dit algemeen belang iedereen dient.’
Bevrijding Hoofddorp met de burgemeester. Foto: Noord-Hollands Archief
Nationale 2e prijs erepoorten
Het eerste echt georganiseerde bevrijdingsfeest vond plaats op 23 mei aan de Aalsmeerderdijk op het land van de dames Noorddam. In verschillende dorpen worden commissies opgericht die zich bezighouden met het organiseren van bevrijdingsfeesten. Het programma bestaat vaak uit een herdenkingsbijeenkomst, volksspelen zoals ringsteken, optochten en sportspelen. Begin september 1945 vindt in Hoofddorp het grote Bevrijdingsfeest plaats dat verspreid over vier dagen wordt gevierd. Overal zijn de straten versierd en op verschillende plekken in de dorpen staan erepoorten. Een landelijke jury kent Hoofddorp de tweede plaats toe van mooist versierd dorp.
Bevrijding Hoofddorp. Foto: Noord-Hollands Archief
Bron: Hoofddorpse Courant en Noord-Hollands archief
Foto’s Noord-Hollands archief
Dit artikel stond vorig jaar mei in InforMeer online en is nu aangevuld met beeldmateriaal met fotobijschrift over Halfweg