Vragen en antwoorden schitteringsproblematiek

Het zonnepark van De Groene Energie Corridor ligt vlakbij Schiphol en is oorspronkelijk bedoeld om stroom te leveren voor ongeveer 40.000 huishoudens. Piloten bleken hinder te ondervinden van de reflectie van de zonnepanelen van het zonnepark. Dit brengt de vliegveiligheid in gevaar. Dit is een onvoorziene situatie, omdat de gebruikte panelen getoetst zijn aan de normen van de Federal Aviation Administration (FAA). En de mate van schittering werd beoordeeld als ‘niet ontoelaatbaar’.  

Schiphol heeft naar aanleiding van de meldingen tijdelijk een aantal uur per dag de Polderbaan gesloten. Op 30 maart 2025 is die maatregel weer gestopt, omdat door de veranderde stand van de zon er geen schittering meer was die gevaar op kon leveren. Inmiddels hebben de gemeente, Schiphol, DGEC en het ministerie van Infrastructuur & Waterstaat afspraken gemaakt over een permanente oplossing.  

De gemeente is de overheidsorganisatie die de vergunning verleent. Het zonnepark ligt in de gemeente Haarlemmermeer en levert een bijdrage aan de Regionale Energiestrategie (RES), een afspraak vanuit het Klimaatakkoord en een opdracht vanuit het Rijk. 

Over het opwekken van duurzame energie zijn afspraken gemaakt in het Klimaatakkoord. Verschillende energieregio’s leveren daar met een Regionale Energie Strategie (RES) een bijdrage aan. Haarlemmermeer moet een bijdrage leveren van 331,4 GWh.  Om dat te realiseren, is er zowel zon op dak als zon op land nodig. Het Zonnecarré is door de raad vastgesteld als gebied waarbinnen een grootschalige cluster van zonneakkers mag komen. Daarnaast zet de gemeente er vol op in om waar mogelijk zon op dak te realiseren. We onderzoeken bijvoorbeeld ook of andere locaties mogelijk zijn, bijvoorbeeld boven parkeergarages.  

Ja, de gemeente, Schiphol, DGEC en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat hebben afspraken gemaakt.  Er is al gestart met het weghalen van alle zonnepanelen, zodat het veiligheidsrisico verdwijnt. Alle zonnepanelen worden vervolgens voorzien van een speciale folie die reflectie voorkomt en weer teruggeplaatst. Of er worden andere panelen teruggeplaatst. Zo kan het zonnepark veilig naast de luchthaven kan bestaan. 

Met de afspraken die nu zijn gemaakt is er een blijvende oplossing voor de schitteringsproblematiek. Dat brengt hoge kosten met zich mee. Maar de verwachting is ook dat de kosten voor de gemeente vele malen hoger kunnen zijn als er geen oplossing komt. Bijvoorbeeld door schadeclaims of lange juridische procedures. Door deze afspraken te maken, kan er snel worden gestart met de uitvoering. En wordt de schade voor alle partijen beperkt.  Vanaf eind augustus wordt er weer hinder door reflectie van de zonnepanelen van het zonnepark DGEC verwacht. Dit heeft te maken met de stand van de zon. Het college neemt vliegveiligheid en de veiligheid van de inwoners zeer serieus en heeft daarom besloten in gezamenlijkheid “een stap naar voren te zetten”. 

Het Nederlands Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium (NLR) heeft hier uitgebreid onderzoek naar gedaan. De luchtvaartpartijen hebben hieruit geconcludeerd dat de folie een goede oplossing is. Komend jaar wordt dit nog verder getest. 

De verschillende betrokken partijen hebben een verdeling van de kosten afgesproken. DGEC neemt hierbij als ondernemer de meeste kosten voor zijn rekening. Ook Schiphol betaalt een groot deel van de oplossing. Voor de overheid bedragen de kosten 13.684.000 euro. De gemeente betaalt hiervan 6.842.000 euro. De andere 6.842.000 miljoen euro wordt gedekt door een uitkering van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. De gemeente verwerkt dit in de Najaarsrapportage 2025. 

DGEC is onlangs gestart met het verwijderen van panelen. Het uitgangspunt is nu dat de panelen uiterlijk eind september 2026 weer teruggeplaatst zijn, anders gaan de partijen weer in overleg. 

Alle partijen worden geconfronteerd met de huidige situatie. Er is niet eenvoudig een schuldige partij aan te wijzen en er is grote urgentie om tot een blijvende oplossing te komen. De verschillende partijen hebben daarom de afspraken gemaakt in de vaststellingsovereenkomst. Het college van burgemeester en wethouders vindt het rechtvaardig dat alle partijen meebetalen. 

Met de kennis van nu is dit een logische vraag, maar om een vergunning te weigeren is er een reden (grondslag) nodig. De gemeente moet dan aan de aanvrager van de vergunning kunnen aantonen dat de vergunning niet verleend kan worden, omdat bijvoorbeeld een wet of een norm de activiteit uit de vergunningsaanvraag verbiedt. En die reden was en is er in dit geval niet. 

Als gemeente hebben wij altijd met de grootste zorgvuldigheid gehandeld, op basis van de informatie die op dat moment beschikbaar was. Wij hebben niet de bevoegdheid, expertise of het beleid om effecten van zonneparken op vliegveiligheid goed af te wegen. Daarvoor moeten wij uitgaan van instanties als de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) en adviesbureaus als het Nederlandse Lucht- en Ruimtevaartcentrum (NLR). 

In Nederland en Europa is er geen norm voor schittering (Engels: glare) vastgesteld. Daarom heeft het NLR voor dit zonnepark getoetst aan de Amerikaanse norm van de FAA. Alle betrokken partijen waren akkoord met het rapport en het advies van de NLR. Er was daarom geen enkele reden om de vergunning te weigeren.  

Ook het verzoek om andere panelen toe te passen is onderzocht door het NLR en voorgelegd aan de ILT.  

In dit dossier hebben wij er altijd op gewezen dat wij als gemeente niet bevoegd zijn om vliegveiligheid af te wegen. Al op 18 maart 2021 hebben wij - via het toenmalige ministerie van EZK - het ministerie van I&W gewezen op de mogelijke hiaten in de wetgeving. Daarbij gaven wij aan dat er op dat moment – voor vergunningverlening - nog ruimte was om aanvullende regels of aandachtspunten mee te geven.

Ja, er zijn meerdere initiatieven voor zonneparken in het zonnecarré in de gemeente. Lees meer over de zonneprojecten op de pagina ‘Informatie over zonneprojecten'.

Wij zijn met de andere ontwikkelaars van zonneparken in het zoekgebied in gesprek. Onze inzet is uiteraard om een herhaling van de huidige problematiek te voorkomen. Eén van de afspraken in de overeenkomst is dat er een monitoringscommissie komt, die de reflectie op veiligheid beoordeelt. De gemeente pleit ervoor om andere zonneparken ook onderdeel te maken van de monitoringscommissie.