Veelgestelde vragen over windenergie

Windenergie is energie die wordt gewonnen door het omzetten van de bewegingsenergie van lucht in bijvoorbeeld elektriciteit. Dit is een duurzame manier om elektriciteit op te wekken. Het werkt zo: door de wind komen de wieken van de windturbine in beweging. Deze beweging komt via de tandwielkast naar de generator, die vervolgens de mechanische energie omzet in elektrische energie. De opgewekte windenergie wordt vervolgens via kabels in de mast getransporteerd naar het elektriciteitsnet voor gebruik.

In Haarlemmermeer is de energietransitie in volle gang. Dit doen we vanwege de afspraken in het Klimaatakkoord. We gaan samen energie besparen, duurzaam opwekken en anders verwarmen. Er moet veel meer energie duurzaam worden opgewekt zodat we minder CO2 uitstoten. Zo kunnen we klimaatverandering tegengaan.

Windenergie is 100% schoon en duurzaam en raakt nooit op. Afgezien van het maken en plaatsen van de windturbines komt er helemaal geen CO2 vrij bij het produceren van windenergie.

Voordelen:

• Windenergie is 100% schoon en duurzaam, en dus een milieubewuste optie voor energie.
• Windenergie is nu de goedkoopste en schoonste manier om de CO2-uitstoot te verlagen.
• Het maakt ons minder afhankelijk van fossiele brandstoffen en van landen zoals Rusland en Saoedi-Arabië, die dat nu voor ons produceren.
• Windenergie komt uit een natuurlijke bron die onuitputtelijk is. Wind is gratis en wind wordt overal waar het waait opgewekt.

Nadelen:

• Windenergie is op dit moment nog redelijk duur. Deze prijzen worden steeds lager, daarnaast zal de prijs van windturbines ook dalen wanneer ze in grotere aantallen worden gemaakt. 
• Windturbines verstoren het landschap en kunnen een gevaar vormen voor de biodiversiteit. Het is daarom belangrijk goed onderzoek te doen naar de impact voor flora en fauna bij het kijken naar locaties voor windturbines.
• Windturbines kunnen voor geluidsoverlast zorgen. Hiervoor zijn geluidsnormen vastgesteld.
• Tijdens het bouwen en aanleggen van windturbines komt CO2 vrij. Deze uitstoot is, gerekend over de hele levensduur van een windturbine, heel laag. In 3 tot 6 maanden draaien, wekt een windturbine evenveel energie op als er nodig is voor de bouw, onderhoud en afbraak.
• Op land waait het minder hard dan op zee, de opbrengst uit windturbines op land is dus minder dan bij windturbines op zee. Toch zijn windturbines op land nog steeds noodzakelijk voor het opwekken van voldoende energie, en daarnaast ook goedkoper dan windturbines op zee.

Een turbine begint stroom te leveren bij windkracht 2. Bij windkracht 6 bereikt de windturbine het maximale vermogen. De grootste typen turbines produceren per jaar tot wel 8 miljoen kWh (kilowattuur, de eenheid die we gebruiken voor de hoeveelheid geleverde of verbruikte energie). Dit is genoeg om zo'n 2.300 huishoudens van stroom te voorzien. 

Als het te zacht (beneden windkracht 2) of te hard (boven windkracht 10) waait, wekt een windturbine geen energie op. Dit betekent niet dat alles opeens stil valt als het een keertje niet waait: het stroomnetwerk in Nederland wordt gevoed door veel verschillende bronnen, dus het licht blijft gewoon branden.    

Een windturbine gaat zo'n 20 jaar mee. 

Voor windturbines vanaf 150 meter hoogte is het verplicht om obstakelverlichting te hebben. Dat is verlichting voor het vliegverkeer.    

Dit ligt aan de locatie van de windturbines. Nederland heeft geen norm voor de minimale afstand tussen een windturbine en een woning om overlast te voorkomen. Maar een gemeente kan wel een minimale afstand afleiden uit de Nederlandse normen voor geluid en slagschaduw. Die afstand is dan voor elke lokale situatie uit te rekenen. Dat is zinvoller dan een vaste afstandsnorm.

Met slagschaduw wordt de schaduw bedoeld die ontstaat als de zon tegen de wieken van de windturbine schijnt. Doordat de wieken bewegen, beweegt deze schaduw ook. Als deze bewegende schaduw over bijvoorbeeld ramen van woningen gaat, kunnen omwonenden dat als hinderlijk ervaren. Of u hinder ervaart is afhankelijk van de positie van uw woning ten opzichte van de windturbine, maar bijvoorbeeld ook van de stand van de zon en eventuele bewolking. Om hinder zoveel mogelijk te voorkomen is er een officiële slagschaduwnorm vastgesteld. De officiële slagschaduwnorm is dat een windturbine gemiddeld maximaal 17 dagen per jaar een zogeheten gevoelig object meer dan 20 minuten per dag mag raken. Gevoelige objecten zijn woningen, scholen, ziekenhuizen, verpleeghuizen, verzorgingshuizen, psychiatrische inrichtingen en kinderdagverblijven.

We delen de zorg over de gezondheidseffecten van windturbines en we zijn ons ervan bewust dat dit speelt. We volgen wat er landelijk en in andere gemeenten (zoals Amsterdam) gebeurt. Op dit moment zijn er bij de GGD en de gemeente geen klachten bekend over geluidhinder van de bestaande windturbines bij de A4.

Het meeste geluid van een windturbine wordt veroorzaakt door de luchtstroming om de draaiende wieken. Dit geluid wordt vaak als een zoevend of zwiepend geluid ervaren. Voor iedere windturbine of windpark moet er een geluidsberekening zijn.

Er zijn op dit moment geen wettelijke normen voor het geluid van windmolens.* Op 30 juni 2022 heeft de Raad van State de uitspraak gedaan dat de landelijke normen niet meer geldig zijn. Gemeenten mogen zelf bepalen welke normen voor geluid van windmolens ze gebruiken. Lees hier meer over op de website van de GGD. 

Voor zover wij weten gebeurt dit nog niet. Dit heeft te maken met de huidige wet- en regelgeving, waarin onderscheid wordt gemaakt tussen vliegtuiggeluid en andere geluidsbronnen. In de nieuwe omgevingswet wordt rekening gehouden met de combinatie van geluid van windturbines en vliegtuigen (en wegen/spoor/industrie). Het is momenteel nog onduidelijk wanneer de nieuwe omgevingswet in werking zal treden. Hierdoor is het voor de gemeente lastig om nu al berekeningen volgens de nieuwe rekenregels uit te voeren. Zodra er meer bekend is rond de invoering en rekenregels van de omgevingswet vanuit het ministerie van Binnenlandse Zaken en het RIVM kan de gemeente hiermee aan de slag. 

Het RIVM heeft een handige factsheet gemaakt die een overzicht geeft van wat op dit moment bekend is over gezondheidseffecten van geluid van windturbines.  

Op dit moment is nog niet duidelijk waar de windturbines komen. Een eventuele ontwikkelaar dient een plan en ontwerp in van het windpark (eventueel samen met de omgeving). De provincie Noord-Holland besluit vervolgens of er een vergunning wordt verleend aan de ontwikkelaar.

Ontwikkelaars kunnen lokale grondeigenaren zijn, zowel particulier als publiek. Maar ook energiecoöperaties, marktpartijen of een combinatie.    

Een eventuele initiatiefnemer is aan zet om de omgeving te betrekken bij het ontwikkeltraject.  

Bij de gemeenteraad kan protest aangetekend worden. U kunt:  

• Raadsleden apart benaderen (bijvoorbeeld via e-mail),
• Politieke partijen benaderen,
• De gemeenteraad als geheel een brief sturen (en vragen of zij het onderwerp willen agenderen),
• Inspreken in de raad door u aan te melden bij de griffie. U kunt de griffie per e-mail bereiken (griffie@haarlemmermeer.nl).

De gemeente vindt het erg belangrijk dat de omwonenden betrokken worden bij de plannen voor duurzame energie. En we vinden het eerlijk als zij er ook van profiteren. We willen daarom dat mensen die vlakbij windmolens wonen mede-eigenaar worden. Dat noemen wij lokaal eigenaarschap. Lees meer over lokaal eigenaarschap in het 'Beleidskader lokaal eigenaarschap in zon- en windprojecten'. Of bekijk deze video over lokaal eigenaarschap.

Lokaal eigenaarschap betekent dat inwoners die vlakbij het windpark wonen, mede-eigenaar worden. Omwonenden kunnen dus meedelen in de winst of op een andere manier profiteren. Hier zijn drie mogelijkheden voor, en de ontwikkelaar is verplicht om deze alle drie mogelijk te maken:

1. Lokaal eigendom
2. Collectief voordeel
3. Individueel voordeel

Lees hier meer over in het 'Beleidskader lokaal eigenaarschap in zon- en windprojecten'. Of bekijk deze video over lokaal eigenaarschap.

Het zoekgebied voor windenergie ligt in het zuiden van Haarlemmermeer. Er is verkend welke mogelijkheden er binnen dit aangewezen zoekgebied zijn voor grote windturbines, rekening houdend met beperkingen vanuit provinciaal beleid (met name natuur en landschap), veiligheids- en geluidscontouren voor diverse functies en met hoogtebeperkingen vanuit Schiphol. Meer informatie hierover vindt u op de website Wind op Land.

In aanloop naar de RES 1.0 heeft een uitgebreid participatieproces plaatsgevonden. Daarin zijn veel zorgen geuit door inwoners in en om het zoekgebied. In juni 2021 heeft de gemeenteraad het windzoekgebied vastgesteld. In februari 2024 is het participatieproces Wind op Land gestart. Kijk voor meer informatie hierover op het platform Wind op Land.

In de voorbereiding van ons participatieproces voor het zoekgebied voor windmolens hebben we deze resultaten meegenomen om te komen tot verschillende scenario's die voor zijn gelegd aan de omgeving.

Deze regelgeving maakt het niet onmogelijk om windturbines in de omgeving van Schiphol te plaatsen. Wel moet daarbij rekening gehouden worden met de geldende regels voor hoogte enzovoorts. Binnen deze regels zoeken we naar de meest geschikte plekken.

Energiecoöperaties worden opgericht door inwoners en ondernemers in de gemeente. Een voorbeeld in onze gemeente is Meerwind. Er zijn verder heel veel websites om u te helpen om een energiecoöperatie te beginnen. De gemeente heeft wel een eigen energieleverancier: Tegenstroom.

Dit is een goed punt. De gemeente vindt het heel belangrijk dat wij energie besparen. Daarom is het Energieloket Haarlemmermeer opgezet. Hier kunnen inwoners terecht voor onafhankelijk advies. Energiebesparing zal helaas niet voldoende zijn. De landelijke onderzoeksbureaus verwachten een verdere toename. Daar zullen wij op inspelen.   

De gemeenteraad heeft aangegeven dat zij deze zorg ook hebben. Daarom hebben wij een ‘Beleidskader lokaal eigenaarschap in zon- en windprojecten’, waarin staat dat de omgeving niet alleen last, maar ook baat moet hebben bij de opwek van energie. Een initiatiefnemer moet de omgeving een aanbod doen om deel te nemen. Op basis daarvan verleent de gemeente een vergunning. Bekijk het 'Beleidskader lokaal eigenaarschap in zon- en windprojecten'. 

Net als met alle stroom, komt er geen rechtstreekse kabel naar uw voordeur vanuit een zonneakker of windmolenpark. U kunt terecht bij verschillende energieleveranciers om windstroom in te kopen. Ook bij lokale energieleveranciers, zoals Tegenstroom uit gemeente Haarlemmermeer.

De bevoegdheid om een besluit te nemen over kerncentrales ligt niet bij de gemeente, maar bij de Rijksoverheid.

Nadat de wind de wieken in beweging brengt, wordt deze beweging naar de generator gebracht. Deze zet de mechanische energie om in elektrische energie. Daarna zorgt de transformator ervoor dat de wisselstroom omgezet wordt in hoogspanning. De opgewekte windenergie wordt vervolgens via kabels in de mast getransporteerd naar het elektriciteitsnet voor gebruik.

Tijdens het bepalen van de locatie en de hoeveelheid windturbines wordt rekening gehouden met de natuur en biodiversiteit. Hierbij kan worden gedacht aan insecten, maar ook aan vogels en vleermuizen. Het ecologische uitgangspunt hierbij is het verkleinen van effecten op natuur door locaties te kiezen waar zo min mogelijk (eventuele) schade wordt aangericht. 

Windturbines vormen een bedreiging voor vogels, vleermuizen en insecten. Het is daarom belangrijk eerst goed onderzoek uit te voeren naar de impact op de biodiversiteit.    

In het zoekgebied voor windturbines bevinden zich meerdere geschikte woongebieden van (broed)vogels. Bij de keuze voor de locatie en inpassing van de windturbines wordt er rekening gehouden met waardevolle locaties, zodat het risico op aanvaringen zoveel mogelijk wordt beperkt. 

Investeringen en daaruit komende inkomsten of opbrengsten uit het exploiteren van een zonnepanelen of windturbines tellen mee in het bedrijfsresultaat en de daarbij horende fiscale regelgeving en kwalificatie. Bij grotere windmolenparken komt het voor dat de financiële inkomsten zodanig groot zijn in verhouding tot de inkomsten uit agrarische activiteiten, dat de fiscus de onderneming of gronden niet langer als (hoofdzakelijk) agrarisch beoordeeld. Dit kan effect hebben op de landbouwvrijstelling, bedrijfsopvolgingsregeling, onroerendzaakbelasting, WOZ-waarde, productieruimte, mestrechten en/of toeslagen.  

Hierover vindt u meer informatie op de website van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland over pacht. Het is wel belangrijk dat u altijd onderzoekt wat er in uw eigen contract staat.

We werken graag met bewezen technieken. Van zowel zonnepanelen als windturbines is bekend dat het werkt, duurzamer is, dat het rendement oplevert en betrouwbare energie oplevert. Iedere twee jaar kijken we opnieuw of er andere technieken in aanmerking komen. Op dit moment zijn dit de enige twee technieken die niet-duurzame energie kunnen vervangen. 

Windturbines in zee plaatsen is mogelijk en wordt ook gedaan. Maar om voldoende duurzame energie te kunnen produceren, zijn ook windturbines op land nodig. Windturbines op land zijn nog steeds de goedkoopste en meest efficiënte bronnen van duurzame energie.   

Wilt u op de hoogte gehouden worden over nieuwe bijeenkomsten of plannen over windenergie in Haarlemmermeer? Meld u dan aan voor onze nieuwsbrief.  

Uw ideeën, suggesties en vragen zijn belangrijk. Neem contact met ons op via energie@haarlemmermeer.nl.

Uit divers onderzoek blijkt dat woningen een paar procent minder waard kunnen worden, een effect dat in sommige gevallen slechts tijdelijk is. Na een tijdje stijgt de waarde weer. Op de website van de Nederlandse WindEnergie Associatie (NWEA) staat een overzicht van de onderzoeken.