Logo van Lincolnpark dat doorverwijst naar de homepage

Zoeken

Graanhalmen

Supervisor Tom Frantzen bewaakt rode draad in Lincolnpark

07 juni 2022
Lincolnpark

Het ontwerpen en ontwikkelen van een nieuwe wijk is niet eenvoudig. Zeker niet Lincolnpark waar duurzaamheid, circulariteit en innovatie voorop staan. Ook wordt de nieuwe wijk klimaatbestendig en energieneutraal. Daarom heeft de gemeente architect/ontwikkelaar Tom Frantzen aangesteld als ‘supervisor’.

Ontwikkelaar en architect Tom Frantzen

Ontwikkelaar en architect Tom Frantzen

Lincolnpark is uniek in z’n soort in Haarlemmermeer. Voor de gemeente is het een pilot voor een duurzame en circulaire gebiedsontwikkeling. Dat betekent dat de materialen opnieuw gebruikt kunnen worden en geen schadelijke stoffen uitstoten naar lucht, water en bodem. Daarbij wordt niet alleen naar energie gekeken, maar ook naar circulaire materialen, een inrichting die bestand is tegen de klimaatverandering, biodiversiteit, sociale aspecten en flexibele gebouwen die zijn geschikt te maken voor meerdere doeleinden. Zodat ze zonder ingrijpende verbouwingen anders kunnen worden ingedeeld en gebruikt. De lat ligt hoog in Lincolnpark.

Plannen waarmaken 

Die grote ambitie vraagt om een persoon die de ruimtelijke kwaliteit bewaakt en bouwplannen namens de commissie Welstand hierop toetst. De supervisor werkt vooraan in het ontwikkelproces en stimuleert initiatiefnemers van plannen om de wensen die de gemeente heeft, daadwerkelijk waar te maken. Ook controleert hij of de ontwikkel- en bouwplannen overeenkomen met de gemeentelijke ambities. Hij overlegt zowel met de gemeente als met de ontwikkelaars. Tom Frantzen verheugt zich er enorm op. Hij is onderdeel van het kwaliteitsteam voor Lincolnpark samen met landschapsarchitect Wim Voogt (Okra) en stedenbouwkundige Emile Revier (PosadMaxwan) die het stedenbouwkundige plan maakte. Zij staan voor de uitdaging om met een brede blik voor een goede invulling te zorgen. Het aanstellen van een supervisor is een beproefde methode om tijdens het ontwikkelproces meer sturing te hebben op de kwaliteit van een gebied. Alledrie de hiervoor genoemde beroepen zijn hierbij  belangrijk.

Pieken

Tom Frantzen vergelijkt een supervisor met de coach van een nationaal elftal die ook niet op dagelijkse basis met een team bezig is: 'Ik kom erin en ga er ook weer uit. De betrokkenheid is er in pieken, als de planvorming voor Lincolnpark dat vraagt. In bepaalde periodes zal ik er meer zijn. Het gaat erom de lange termijnontwikkeling van Lincolnpark in de gaten te houden.'  

Aandacht voor duurzaamheid

Bijzonder voor Lincolnpark is dat de supervisor hier extra let op de duurzaamheid. 'En dat is precies waarom ik enthousiast ben. Het is ook heel goed dat dit helemaal wordt meegenomen in de architectuur. Voor mij is de dubbelrol erg belangrijk. Zowel de architectuur begeleiden maar ook een scherp oog hebben voor alle duurzaamheidsonderdelen vond ik een bijzondere vraag die de gemeente stelde. Lincolnpark moet een proeftuin worden van allerlei duurzame bouwmethodes.'

Bijsturen

In Lincolnpark wordt van ontwikkelaars een andere opstelling verwacht dan ze meestal laten zien. 'Dat zullen we moeten stimuleren en controleren. Er is een visie voor het gebied die we telkens zullen moeten bijstellen en bijsturen want de wereld blijft veranderen. Over 5 tot 10 jaar is er weer een andere realiteit.'

Hergebruik van materialen

Duurzaamheid ging jaren geleden vooral over energie. 'Dat ging redelijk makkelijk, want als je het energieverbruik maar terugdrong en je zette allerlei energiezuinige installaties in een gebouw, dan was je goed bezig. In deze periode gaat het ook over het hergebruik van materialen. Dus het voorbereiden van een gebouw op toekomstig hergebruik, allerlei zaken die maken dat gebouwen er ook anders gaan uitzien. Dat betekent concreet dat de beelden die in het stedenbouwkundig plan van Lincolnpark staan, tekeningen zijn. De werkelijkheid komt achter de tekeningen aan en ziet er anders uit. Het is de bedoeling dat de werkelijkheid straks de geest van de plannen van PosadMaxwan uitademt. Dus dat Lincolnpark inderdaad een hele groene wijk wordt waarbij auto’s grotendeels uit het zicht zijn. Het is belangrijk dat dit straks wordt waargemaakt.'  

Houten draagconstructie 

Zelf stak Tom Frantzen zijn nek uit door naast de rol van architect ook de rol van ontwikkelaar op zich te nemen. Hij verwerkte dan duurzaamheidsmaatregelen die opdrachtgevers eerder nooit aan hem vroegen. 'Ik vond als architect dat het duurzamer moest. Dat er veel meer naar de milieueffecten en de schaarste van materialen gekeken moest worden. Daarom werd ik maar zelf een soort laboratorium-ontwikkelaar, heb een aantal dingen geprobeerd en vind het heel interessant dat grotere ontwikkelaars die nu hebben opgepikt. Zoals bijvoorbeeld het bouwen met hout. In 2016 heb ik in Amsterdam een 30 meter hoog appartementencomplex met een houten draagconstructie opgeleverd: Patch22. Dat was het eerste in z’n soort in Nederland.'

Cradle to Cradle 

De drive is om te doen wat hoort, wat er moet gebeuren, vindt Tom Frantzen. 'De bouw is een traditionele bedrijfstak. Nieuwe methoden sijpelen maar langzaam door totdat de grote massa binnen de bedrijfstak er wel mee wil gaan werken en dan wordt het een groot volume.' 'Mijn ideeën waren overigens niet nieuw, maar kwamen bijvoorbeeld uit het boek Cradle to Cradle over het volledig hergebruik van grondstoffen zonder hun waarde te verliezen. We zijn intussen 13 jaar verder en nu is circulair bouwen de term waarvan iedereen aan het zoeken is wat het precies betekent. Het geeft veel voldoening om te zien dat de meer toonaangevende partijen nu ook het belang beginnen in te zien. En hier op een veel grotere schaal gevolg aan geven. Dat gaat de komende jaren enorm versnellen. Ik geef mede richting aan die stroomversnelling, ook via de ontwikkeling van Lincolnpark.'