Succesvolle evaluatie Schuldhulpverlening 2023 en Pilot Eropaf
In 2024 heeft de gemeente Haarlemmermeer een evaluatie uitgevoerd van de schuldhulpverlening in 2023 en de pilot Eropaf. Beide initiatieven zijn van het grootste belang voor het ondersteunen van inwoners met financiële problemen. De evaluatie is uitgevoerd door adviesbureau Berenschot. Hier volgt een overzicht van de belangrijkste resultaten en aandachtspunten.
Schuldhulpverlening 2023
De gemeente werkt samen met Verder (voorheen Plangroep) om schuldhulpverlening uit te voeren. Zij zijn verantwoordelijk voor de aanmelding, intake, stabilisatie, financiële begeleiding, schuldregelen en de nazorg van de schuldhulpverlening. In 2023 hebben zich 405 mensen aangemeld voor schuldhulp, een stijging van 47 procent ten opzichte van 2022. Deze toename is te verklaren door de hoge inflatie en stijgende energieprijzen. De gemiddelde schuld per dossier bleef vrijwel gelijk met 45.304 euro en de cliënten hadden gemiddeld 17 schuldeisers.
Verbeteringen in de dienstverlening
Ten opzichte van 2022 is de bereikbaarheid van Verder verbeterd. De regels rondom saneringskredieten zijn nu duidelijk. Gaan schuldeisers akkoord, dan worden de schulden direct afgekocht. De cliënt betaalt de schuld binnen anderhalf jaar terug via de kredietbank. De gemeente neemt het risico van wanbetaling op zich. Omdat dat risico klein is, is ervoor gekozen om niet aan te sluiten bij het Waarborgfonds. Binnen Verder is het uitgangspunt: ‘saneringskrediet, tenzij anders nodig’.
Aandachtspunten
Er zijn nog wel verbeteringen mogelijk. Het grootste aandachtspunt is het aantal cliënten dat na aanmelding uitvalt. Deze mensen komen niet opdagen voor een intake. Dit percentage is in Haarlemmermeer hoger dan in andere gemeenten. Een verklaring hiervoor is de reistijd vanuit de verschillende kernen naar Hoofddorp. Ook scoort de klanttevredenheid laag met een 6,1, terwijl het landelijke gemiddelde een 7,1 is. Het lage cijfer wordt toegeschreven aan hoog personeelsverloop bij Verder, wat de kwaliteit van de dienstverlening beïnvloedt. Daarnaast is het slagingspercentage van schuldhulptrajecten gedaald van 95 procent in 2022 naar 85 procent in 2023. Dit komt deels doordat kleinere schuldeisers minder snel akkoord gaan met het aangeboden voorstel. De reden hiervoor is dat de aflosperiode veranderd is van 36 maanden naar 18 maanden waardoor de schuldeisers een lager bedrag moeten accepteren.
Inwoners met schulden die er niet zelf uitkomen, kunnen bij de gemeente schuldhulpverlening aanvragen. Foto: Shutterstock.
Pilot Eropaf
De pilot Eropaf, uitgevoerd door Meerwaarde, richt zich op het voorkomen van huisuitzettingen bij mensen met ernstige financiële problemen. Sinds de start in 2021 werkt een sociaal werker samen met een schuldhulpverlener om via huisbezoeken vertrouwen te winnen en hulp te bieden. De aanpak blijkt effectief: van de 120 meldingen van dreigende huisuitzettingen tot eind 2023 zijn er 107 voorkomen, waarvan 82 dankzij de inzet van Eropaf.
Succesfactoren en uitdagingen
Het succes van Eropaf komt door het persoonlijke contact tijdens huisbezoeken en de nauwe samenwerking tussen Meerwaarde, Ymere en Verder. Daarnaast wordt met Eropaf niet alleen financiële hulp geboden, maar ook ondersteuning bij andere problemen, zoals vervuilde woonsituaties. Ook hier zijn er nog aandachtspunten. De pilot werkt alleen met woningcorporatie Ymere, de grootste verhuurder in de gemeente. Er is momenteel geen samenwerking met andere verhuurders vanwege beperkte financiële middelen. Bovendien is meer maatwerk nodig bij de aanvraagprocedures voor bijstandsuitkeringen om sneller in te spelen op crisissituaties.
Conclusie
De evaluatie toont aan dat de schuldhulpverlening en de pilot Eropaf goede resultaten boeken, maar er blijft ruimte voor verbetering. Voor de schuldhulpverlening is een focus nodig op het verminderen van uitval en het verbeteren van de klanttevredenheid. Voor Eropaf is het uitbreiden van de samenwerking met andere verhuurders en sneller maatwerk bieden bij bijstandsaanvragen belangrijk. De gemeente Haarlemmermeer neemt deze bevindingen mee in het nieuwe beleidsplan voor schuldhulpverlening, dat in 2025 wordt gepresenteerd.
Wethouder Charif El Idrissi (Werk en Inkomen): “Dit rapport geeft ons een duidelijk inzicht in wat er wel en niet goed loopt en laat een aantal duidelijke verbeterpunten zien. We nemen de bevindingen mee in het nieuwe beleidsplan voor schuldhulpverlening, dat medio 2025 wordt gepresenteerd. Ook gaan we vanaf 1 januari 2026 een aantal taken van het schuldhulpverleningstraject in huis uitvoeren. Dat biedt ons de kans om vanuit een integrale manier inwoners te helpen en te ondersteunen.”