Plezier én narigheid in het Haarlemmermeerse Bos

Hondenbaasjes en hun viervoeters genieten zichtbaar met volle teugen en glimlachen en knikken vriendelijk. Wat een contrast vormen deze taferelen met het verhaal van de boswachter vóór de rondleiding.

In de hens

Want Erwin van Rijn, één van de drie boswachters van de gemeente Haarlemmermeer, stelt vast dat niet alleen het groen in het bos groeit maar ook het wangedrag. Hij vertelt over de poep die tegen het plafond zit als hij de toiletten reinigt. En over poep op het strand. Over afval dat overal wordt neergekwakt. (“Daar hoort wel weer de opmerking bij dat ik ook veel vrijwilligers tegenkom die de boel juist opruimen.”) Over speeltoestellen die in brand zijn gestoken ter waarde van 50.000 euro. “Ook in de hens: afvalbakken. Dat was nog eens een halve ton.”

Aangebrand

De boswachter heeft het verder over het snel aangebrand zijn van bezoekers. Dat ze niet meer aanspreekbaar zijn als ze zich niet aan de regels houden, bijvoorbeeld loslopende honden op plekken waar ze aangelijnd horen te zijn. “Ik zie vier honden en maar één lijn”, zegt hij in de auto.

“Maar laat ook maar, ik heb niet altijd zin in van die verhitte gesprekken. Weet je, ik ben van nature geen bange jongen, heb mijn woordje klaar, maar ik merk aan mezelf dat ik wat voorzichtiger ben geworden, terughoudender ook. Ik kijk nu meer om me heen als ik een bezoeker wijs op de regels want voor je het weet, is het een groepsgesprek, als je begrijpt wat ik bedoel.”

“Wat ik de laatste tijd steeds meer online zag en nog steeds zie gebeuren, is dat mensen onredelijk, soms ronduit agressief en aangebrand op de gemeente reageren, ons onterechte verwijten maken die vervolgens blindelings en zonder kennis worden overgenomen. En die agressie is nu ook het bos in gekomen.”

Drukte

Er is veel wrijving, zegt de boswachter, tussen de verschillende gebruikersgroepen van het bos: hondenuitlaters, mensen die op hun handdoekje liggen op het strand, fietsers, mountainbikers, ruiters en wandelaars. “Ze zitten elkaar steeds meer in de weg en dat komt de sfeer niet ten goede.”

Een deel van de oorzaak zoekt hij in ‘de drukte’. Met bezoekersaantallen van zo’n 2,4 miljoen per jaar ben je inderdaad niet vaak lang alleen in het bos. Hij spreekt de hoop uit dat PARK21 uitgroeit tot een grote publiekstrekker. Dat zou het Haarlemmermeerse Bos en ook het recreatiegebied Toolenburgerplas, waar je soms ook over de hoofden kunt lopen, ontlasten.

Als je wat meer psychologiseert, moet je, denkt hij, ook de pandemie, ook al is die achter de rug, in het verhaal betrekken. De mensen zijn in die periode sneller aangebrand geworden, gepolariseerd en vertrouwen en gunnen elkaar minder. “En dat is in het Haarlemmeerse Bos niet anders.”

Krachtig statement

Op zijn wensenlijst staat ‘meer toezicht’. Maar dat is op zijn zachtst gezegd niet eenvoudig te realiseren. Je trekt niet zo maar een blik boa’s open en bij de wél beschikbare boa’s staat het bos niet bovenaan de prioriteitenlijst. “Dat begrijp ik hoor. Maar het is misschien het overwegen waard om gedurende een korte periode een krachtig statement te maken. Dat je laat zien dat die regels er niet voor niets zijn, dat je die glijdende schaal een halt toeroept. Wij tolereren dit niet meer. Zoiets.”

Is het dan alleen maar ellende in het Haarlemmermeerse Bos? Zeker niet. Op deze ochtend en ook op tal van andere momenten, is het er zeer aangenaam verpozen.

Onder water

Boswachter Erwin van Rijn toont een nieuwe speelplek. De houten toestellen zijn afkomstig van Floriade Almere. Het vervoer en de plaatsing is een hele klus geweest. Maar wel de moeite waard. “Dit is nog eens circulair”, zegt Erwin van Rijn. Van het ene voormalige Floriade-terrein naar het andere voormalige Floriade-terrein.”

Ook vestigt hij de aandacht van wethouder Steffens op de (voormalige) paardenrenbaan die nu wordt gebruikt voor wateropslag bij piekbuien. De bodem is verrijkt hetgeen de kleurenrijkdom ten goede komt. “Maar het zou kunnen dat het later dit jaar onder water komt te staan.”