Je hebt ze waarschijnlijk wel eens zien staan: microturbines, ook wel boerenwindmolens genoemd. Foto: Shutterstock

Microturbines: een stuk van de puzzel?

09 juli 2024
Nieuwe energie, Nieuws

Je hebt ze waarschijnlijk wel eens zien staan: microturbines, ook wel boerenwindmolens genoemd. Tot 16 september bestaat de mogelijkheid om een zienswijze in te dienen over de regels en voorwaarden die de gemeente eraan wil stellen. 

Die staan in het zogenoemde Ontwerp Beleidskader Microturbines. Wethouder Charlotte van der Meij, verantwoordelijk voor onder meer klimaat en energietransitie, ziet in de kleine windmolens, zeker in combinatie met zonnepanelen op daken, een mooie techniek voor boeren die hun bedrijf willen verduurzamen.  

Maar wat zijn precies de regels voor microturbines? De specialisten op het gemeentekantoor hebben voor de antwoorden gezorgd.  

Waarom microturbines? 

In Haarlemmermeer is de energietransitie in volle gang. Dat betekent energie besparen, energie duurzaam opwekken en zo min mogelijk verwarmen met fossiele brandstoffen. Microturbines passen binnen dit plaatje. Deze boerenwindmolens dragen namelijk bij aan de opwek van duurzame elektriciteit voor eigen gebruik.   

Naar aanleiding van de motie van de raad "Na wind komt zonneschijn”, heeft energiecoöperatie Tegenstroom, op verzoek van de gemeente, samen met de lokale Land- en Tuinbouw Organisatie onderzocht of er belangstelling is voor microturbines. Die is er. Daarom heeft de gemeente nu beleid geschreven.  

Waarom mogen ze alleen in het landelijk gebied?

De microturbines zijn alleen geschikt voor landelijk gebied vanwege de omvang. Dit is één van de regels die door de provincie zijn bepaald. Voor het plaatsen van een microturbine moet iemand een vergunning aanvragen bij de gemeente.   

Waarom geldt er voor de microturbines een maximumhoogte van 15 meter?

Ook hiervoor geldt: omdat de provincie dat zo heeft bepaald. De regel is dat de ashoogte voor kleine windmolens in landelijk gebied, gemeten vanaf de grond, maximaal 15 meter mag zijn. De 15 meter is gekozen omdat dit vergelijkbaar is met een boom. Daarom past de schaal van de turbine bij het landschap.   

Is er voor bewoners van een wijk ook een mogelijkheid om te profiteren van microturbines? 

Nee. De microturbines dragen vooral bij aan het verduurzamen van boerenbedrijven. Net als zonnepanelen op daken van schuren. Wanneer je geen microturbine kan of mag plaatsen, profiteer je ook niet mee van de winst. Je kan wél meeprofiteren van grotere wind- of zonneprojecten in Haarlemmermeer. Dit wordt lokaal eigendom en/of eigenaarschap genoemd. De gemeente vindt het erg belangrijk dat inwoners en ondernemers in Haarlemmermeer meeprofiteren van de grootschalige ontwikkelingen op gebied van zon- en windprojecten. Hier is een beleidskader lokaal eigenaarschap in zon- en windprojectenexterne-link-icoon voor gemaakt.   

Is 15 meter hoog genoeg om wind te vangen?

Dit is afhankelijk van de plek waar de microturbine staat en of de microturbine in de wind staat. Vooral in combinatie met zonnepanelen, kan een microturbine zeker bijdragen aan de eigen energievoorziening.    

Om te kunnen vergelijken, hoe hoog zijn andere molens?

Vergeleken met de bestaande windturbines in Haarlemmermeer, langs de A4, zijn ze een flink stuk kleiner. Want die zijn ongeveer 90 meter hoog.  

Er zijn regels over de hoogte van microturbines, zijn die er ook over de aantallen?

Ja, er is maximaal één microturbine per bouwvlak (stuk grond waar gebouwd mag worden) toegestaan.  

Wat levert een microturbine op?

Een microturbine kost relatief veel in vergelijking met de energie die het oplevert. De winst is meestal ook beperkt. Daarom is het voor ieder persoon de afweging of de microturbine kan helpen bij het duurzaam opwekken van eigen energie.   

Maar vooral de combinatie van een microturbine met zonnepanelen op daken van bedrijven is interessant. Op dagen met veel wind is er vaak weinig zonlicht en vice versa. Als je voor de microturbine dezelfde aansluiting kan gebruiken als de zonnepanelen, heb je én geen kosten voor de aansluiting én een gelijkmatiger energieprofiel én ook energie in de nacht en winter.  

Als je eenmaal toestemming hebt om een microturbine te plaatsen, mag die dan altijd blijven staan?

Nee, als de microturbine stuk is of niet meer wordt gebruikt, moet hij helemaal weggehaald worden. Zo willen we het landschap behouden en zorgen voor veiligheid en ruimte.   

Maken microturbines veel geluid?

Microturbines maken minder geluid dan een grote turbine. Ook zal de microturbine aan de achterkant op een (boeren)erf geplaatst worden van minimaal één hectare groot. Dat is ongeveer zo groot als twee voetbalvelden. Het geluid van de microturbine zal dus vooral gehoord worden door de bewoners van het erf zelf.   

Hoe zit het met de slagschaduw van microturbines?

Microturbines maken minder slagschaduw dan een grote turbine. Omdat de microturbine aan de achterkant op een (boeren)erf geplaats wordt, zal de slagschaduw van de microturbine dus voornamelijk door de bewoners van het erf zelf ervaren worden.  

Windmolens worden soms gehaktmolens voor vogels en insecten genoemd. Is dat terecht?

Microturbines kunnen een risico vormen voor verschillende soorten. Daarom is hier ook rekening mee gehouden in de beleidsregels.  Zo moet een microturbine bijvoorbeeld op minimaal 10 meter afstand van het erf gebouwd worden als er uit onderzoek blijkt dat daar mogelijk verblijfplaatsen zijn van beschermde diersoorten. Op deze manier voorkom je vliegslachtoffers.    

Wat verwachten wij van de belangstelling voor microturbines?

Energiecoöperatie Tegenstroom heeft met de lokale Land- en Tuinbouw Organisatie onderzocht of er belangstelling is voor microturbines. Uit de ontvangen reacties blijkt interesse in microturbines in het landelijk gebied. Het is nog niet bekend hoeveel microturbines er komen. Dat is aan boeren zelf.