Bomen beter beschermd

Tegen hittestress en wateroverlast 

Bomen zijn belangrijk voor ons allemaal. Ze zorgen voor schaduw, verkoeling, schonere lucht, en geven een wijk sfeer en rust. Ook zijn ze belangrijk voor dieren en helpen ze tegen hittestress en wateroverlast. De gemeente Haarlemmermeer wil het aantal bomen laten groeien van 92.000 naar 100.000 in 2026. Tegelijk wil het college voorkomen dat waardevolle bomen te makkelijk verdwijnen. Bijvoorbeeld door bouwprojecten of kap op particulier terrein. 

Onmisbaar voor toekomst 

Wethouder Marjolein Steffens-van de Water (Fysieke Leefomgeving): "We willen onze bomen beter beschermen, dat vind ik heel belangrijk. Ze zijn onmisbaar voor een groene, gezonde toekomst. Met dit voorstel maken we duidelijke afspraken, zodat inwoners weten waar ze aan toe zijn. En we laten zien dat we als gemeente onze verantwoordelijkheid nemen." Dit past helemaal binnen de doelen van de Europese Natuurherstelverordening: samen zorgen voor een gezonde, groene toekomst. 

In het bestaande boombeleid en de Verordening Fysiek Domein zijn monumentale bomen, waardevolle bomen en gemeentelijke bomen goed beschermd. De raad heeft gevraagd het boombeleid te actualiseren zodat bomen alleen gekapt worden als dat echt noodzakelijk is. 

Dit zijn de mogelijkheden 

Het college stelt de raad een aantal mogelijkheden voor om het bomenbeleid te verbeteren. De gemeenteraad bespreekt deze mogelijkheden en neemt na de zomer een besluit. 

De vier onderdelen zijn: 

• 1 - Kapvergunning ook voor bomen op groter particulier terrein 
  Tot nu toe is een vergunning alleen nodig voor gemeentelijke, monumentale of waardevolle bomen. Het voorstel is om alle bomen binnen de bebouwde kom te beschermen met een vergunningplicht, behalve bomen in particuliere tuinen tot 300 m². Bewoners met een grote tuin én een boom met een stam van 20cm doorsnede of meer? Dan is straks een vergunning nodig om die boom te kappen. Voor kleinere tuinen verandert er niets. Bedrijven, ontwikkelaars, woningcorporaties en instellingen krijgen ook te maken met deze regel. 
• 2 - Meer informatie over bomen bij bouwplannen 
  Bij nieuwe plannen voor een gebied is vaak onduidelijk hoeveel bomen verdwijnen of blijven staan. Daarom wil het college dat bij elk bouwproject een Boom Effect Analyse (BEA) verplicht wordt. Ontwikkelaars moeten in een vroeg stadium aangeven welke bomen blijven staan, welke bomen worden gekapt en waar nieuwe bomen worden geplant. De gemeenteraad krijgt hiermee beter inzicht in wat een bouwplan betekent voor het groen in de buurt.

• 3 - Kapvergunning kan worden geweigerd bij negatieve gevolgen voor klimaat en natuur 
  Het college wil de redenen uitbreiden om een kapvergunning te weigeren. Bijvoorbeeld als de boom belangrijk is voor schaduw of verkoeling (koelteplekken), luchtkwaliteit (bijvoorbeeld fijnstof afvang) en biodiversiteit (bijen, vogels, planten). Aanvragers van een kapvergunning krijgen het moeilijker om een vergunning te krijgen als de kap negatieve gevolgen heeft voor klimaat of natuur.
• 4 - Nieuw bomenfonds voor vergoeding 
  Soms kan een boom niet worden herplant op dezelfde plek. Dan stelt het college voor dat de veroorzaker geld stort in een bomenfonds. De gemeente gebruikt dat geld om elders bomen te planten. Zo blijft het aantal bomen in de gemeente in evenwicht. 
  Ontwikkelaars en bedrijven betalen een vergoeding, afhankelijk van de leeftijd van de gekapte boom. Voor een jonge boom: vanaf 4.000 euro. Voor een oude boom (40+ jaar) kan worden gerekend op 25.000 euro. 

Startnotitie 

De raad bespreekt de Startnotitie actualisering boombeleid komend najaar. De nieuwe regels kunnen in 2026 ingaan.