Tijdelijke graven voor Oekraïners op Meerterpen

17 oktober 2022
Oekraïne

“Het is goed dat we hier nu al mee bezig zijn, dat we eraan denken én dat we er ook naar handelen”, zegt wethouder Marjolein Steffens-van de Water. Ze is op de zonovergoten begraafplaats Meerterpen in gesprek met Bas Grooteman, specialist beheer bij het cluster Beheer en Onderhoud. De twee praten over een speciale manier van begraven voor de in Haarlemmermeer wonende vluchtelingen uit Oekraïne.

Want ook zij kunnen uiteraard komen te overlijden en ook zij moeten dan een laatste rustplaats krijgen. Maar het gaat om dat woordje ‘laatste’. Want het is zeer aannemelijk dat dat voor Haarlemmermeerse Oekraïners niet Haarlemmermeer zal zijn maar uiteindelijk Oekraïne. 

Gedeisd

Wanneer dát zal zijn, is natuurlijk met geen mogelijkheid te zeggen al heeft Bas Grooteman wel een veelzeggende tijdsaanduiding in petto: “Zodra Poetin zich gedeisd houdt. Dan kunnen we die mensen netjes naar hun familie in Oekraïne brengen.” 

Veld 5 

In de tussentijd liggen Oekraïense overledenen in speciale kelders die minder diep komen te liggen dan reguliere graven. De gemeente heeft er tien besteld en ze zijn al afgeleverd op Meerterpen. Ze staan bij veld 5. Dat is op enige afstand van het ooievaarsnest. Veld 5 is de beoogde locatie voor de voorlopige graven van Oekraïners. Bas Grooteman legt uit dat de stoffelijke overschotten op deze manier minder snel vergaan. Ook is het eenvoudiger als ze voor transport minder diep opgegraven hoeven te worden. “Begraven’, zegt Bas Grooteman, “is waardig afscheid nemen. In het geval van de mensen uit Oekraïne moet dat door die rotoorlog twee keer: eerst in Haarlemmermeer, later in hun thuisland. Dat betekent dat de overledenen dus ook vervoerd moeten worden. En ook dat dient waardig te gebeuren.” 

Veld 5 is de beoogde locatie voor de voorlopige graven van Oekraïners. Foto: gemeente Haarlemmermeer

Geen gekke gedachte 

Bij de opvang van de vluchtelingen is de mogelijkheid dat ze hier kunnen komen te overlijden misschien niet de eerste gedachte die bij je opkomt, zegt hij. Maar een gekke gedachte is het zeker niet. Oekraïners zijn in groten getale naar Nederland gekomen. In Haarlemmermeer zo’n duizend. Becijferd is dat jaarlijks zo’n 600 Oekraïners in Nederland overlijden. ”Door ouderdom, ziekte of een andere oorzaak. Net als wij. Vergeet niet dat sommige vluchtelingen hier al ziek zijn aangekomen.” 

Waardig afscheid 

Ook andere gemeenten zijn verzocht zich te verdiepen in het vraagstuk van de laatste rustplaats en het vervoer en behoud van het stoffelijk overschot. De kosten, ook die van het transport, komen voor rekening van de overheid. Al kunnen Oekraïners die kunnen en willen betalen dat natuurlijk ook doen. Wethouder Marjolein Steffens heeft veel waardering voor het dóórpakken van de Haarlemmermeerse ambtenaren. Sowieso is ze te spreken over hoe de vier hectare metende begraafplaats, de grootste van de gemeente, erbij ligt. En inderdaad laat Meerterpen zich op deze zonnige dag van zijn mooiste kanten zien. “Een parkachtige omgeving waarin je waardig afscheid kunt nemen en nabestaanden hun geliefden kunnen herdenken. Met dus ook plek voor vluchtelingen uit Oekraïne. Hoe verdrietig de aanleiding ook is, veld 5 is wel een mooie, zeer waardevolle toevoeging aan Meerterpen.”