Schadelijke mier bestrijden nuttig, maar uitroeien lukt (nog) niet

Dat rapporteren gespecialiseerde ambtenaren aan wethouder Charif El Idrissi over het mediterraan draaigatje (Tapinoma nigerrimum). Deze mier dook een paar jaar geleden op in Graan voor Visch in Hoofddorp en op plekken in Rijsenhout zoals Heermanszwet, Loefzijde, Stuurboord, Verremeer en Aalsmeerderdijk. Kort geleden is ook het terrein van Park 20|20 in Hoofddorp aan dit lijstje toegevoegd, evenals zorgcentrum De Meerstede en de begraafplaats bij de Joannes de Doperkerk. In samenwerking met eerst het Kennis- en Adviescentrum Dierplagen en sinds kort stichting EIS, het kenniscentrum voor insecten en andere ongewervelden, is de verspreiding in kaart gebracht en de beste manier van bestrijden bepaald. Voor de bestrijding van de mier wordt het middel Brouwer4Power gebruikt. Dit breekt na toepassing op natuurlijke wijze af.

Sloper van de openbare ruimte

Het mediterraan draaigatje geldt als een sloper van de openbare ruimte. De mier ondergraaft letterlijk de bestrating. Ook in je tuin of kas moet je het koddig genaamde insect niet hebben. De draaigatjes kruipen in groten getale overal in en op, op zoek naar eten - zelfs tandpasta behoort tot het menu - en ze kunnen ook bijten. Een kolonie kan één meter breed en tien meter lang zijn. Als ze zich massaal verplaatsen, is het alsof er een olievlek aan de wandel gaat. Anderen spreken van snelwegen voor mieren. 

Achterwerk

De focus van de gemeente is de afgelopen jaren gericht geweest op het verkleinen van de populatie zodat de situatie beheersbaar wordt en blijft. “Het moet leefbaar blijven voor de inwoners”, zegt wethouder Charif El Idrissi, verantwoordelijk voor de openbare ruimte. “Ik kan me voorstellen dat je er wakker van ligt als het mediterrane draaigatje zich in je woning heeft genesteld.” De mier heeft zijn naam te danken aan zijn gewoonte om zijn achterwerk omhoog te duwen en daarmee bijtende stofjes in de rondte te slingeren als hij zich bedreigd voelt.

Dat het exotische insect voorkomt in Nederland - Haarlemmermeer is bepaald niet de enige gemeente die er last van heeft – is een gevolg van de opwarming van de aarde. Als tussenstation dienen tuincentra. De invasieve exoten komen mee naar huis en tuin aan de onderkant van daar gedane aankopen. 

Hard hoofd

Uitroeiing van de populatie blijft het einddoel. Maar daarvoor is een meerjarenaanpak nodig en maatwerk per locatie. Maar wethouder Charif El Idrissi en zijn ambtenaren hebben er wel een hard hoofd in dat de mier ooit voorgoed verdwijnt uit Haarlemmermeer. Dat is omdat voor het tegengaan van verspreiding en uitbreiding soms medewerking nodig is van grondeigenaren en die is er niet altijd. 

Superkolonie

De gemeente is verantwoordelijk voor de openbare ruimte, de particulier voor zijn eigendommen. De bestrijding kost geld. De gemeente is zelf al enkele tonnen kwijt aan de bestrijding van het mediterrane draaigatje en kan grondeigenaren niet dwingen om in actie te komen. Op sommige locaties, vooral rondom kassencomplexen in Rijsenhout is de bestrijding van de mier in de openbare ruimte daardoor dweilen met de kraan open. Arno Star, werkvoorbereider groen bij het gemeentelijke IB (Ingenieursbureau, red.): “Zo is er een zeker risico dat je nooit de gehele kolonie uitroeit. Enkele eitjes in een particuliere tuin kunnen de superkolonie van 2035 worden.” 

Betere berichten

Uit Graan voor Visch komen betere berichten. Hier is de verspreiding van mediterrane draaigatjes aan het einde van 2023 vergelijkbaar met de situatie van eind 2022. Er zijn plekken waar afname is geconstateerd maar ook plekken waar sprake is van uitbreidingen of verplaatsingen. Kortom: de gemeente beheerst de situatie daar en dus heeft de bestrijding in de openbare ruimte effect.