Jongeren verdienen ruimte, vertrouwen en een luisterend oor
Wat houdt de jeugd van Haarlemmermeer bezig? Wat vinden zij belangrijk, waar dromen ze van – en waar maken ze zich zorgen over? De Jeugdenquête 2024 geeft een uniek inkijkje in het leven van ruim 5.000 kinderen, jongeren en jongvolwassenen uit onze gemeente. De uitkomsten zijn eerlijk, soms confronterend, maar vooral waardevol.
“Deze cijfers geven ons niet alleen een spiegel, maar ook richting,” zegt burgemeester Marianne Schuurmans. “We zien een generatie die weerbaar is, maar ook worstelt met druk en onzekerheid.”
Dat zijn voor de gemeente geen nieuwe signalen. De gemeente is al een tijd druk bezig met het formuleren van een nieuw preventief jeugdbeleid. De uitkomsten van de jeugdenquête geeft aan dat de ingezette koers nodig is. Verantwoordelijke wethouder Steffens – van de Water (Jeugd) daarover: “We zetten daarin sterker in op het mentaal welzijn, gelijke kansen en het versterken van het gewone, dagelijkse leven van kinderen, jongeren en jongvolwassenen. Want zij hebben vooral behoefte aan vertrouwen, tijdige steun en een omgeving die hen serieus neemt.”
Ruimte voor groei en talent
Gelukkig zijn er ook veel positieve signalen. Burgemeester Schuurmans: "kinderen geven massaal aan dat ze school leuk vinden, daar ben ik erg blij mee. Net zoals ik het positief vind dat de helft van de ondervraagden kritisch is op zichzelf als het gaat om gebruik van social media.’ Jongeren hebben sterke sociale netwerken en zetten stappen richting zelfstandigheid. De meeste jongvolwassenen combineren een studie met werk en denken na over hun toekomst. Wat vinden ze belangrijk in een baan? Een hoog salaris, voldoende vrije tijd en de kans om zich te ontwikkelen.
Ook in hun vrije tijd zoekt de jeugd ontspanning. Gamen, films kijken, sporten en afspreken met vrienden staan hoog op de lijst. Toch gevenzij ook aan dat ze meer rust en echte vrije tijd zouden willen. Ze voelen zich vaak opgejaagd door alles wat ‘moet’.
De Jeugdenquête 2024 geeft een uniek inkijkje in het leven van ruim 5.000 kinderen, jongeren en jongvolwassenen uit onze gemeente. Foto: Shutterstovk
Steeds meer mentale druk
Een van de meest in het oog springende signalen uit de enquête: jongeren en jongvolwassenen ervaren steeds meer mentale druk. Ze voelen zich vaker somber, eenzaam of overbelast. Ook ervaren ze meer stress rondom school, sociale verwachtingen en de toekomst.
De cijfers liegen er niet om: kinderen geven nog aan zich gelukkig te voelen, maar naarmate ze ouder worden neemt dit gevoel sterk af. Jongeren ontbijten minder, roken vaker en hebben minder rustmomenten in hun week. Ruim de helft van de jongeren zegt dat ze te weinig tijd hebben om te ontspannen. Jongvolwassenen herkennen dit beeld: 42% geeft aan dat zij onvoldoende tot rust komen in hun vrije tijd.
Wonen wordt een zorg
Ook de situatie op de huizenmarkt is een somber verhaal. Voor veel jongvolwassenen in Haarlemmermeer is een zelfstandig bestaan moeilijk te realiseren. De woningmarkt is krap en duur. Maar liefst 44% woont (nog) bij hun ouders, en onder deze groep is bijna de helft actief op zoek naar een eigen woning. Dat blijkt vaak lastig. 88% van de woningzoekende jongeren zegt problemen te ondervinden. De redenen? Onbetaalbare huurprijzen, lange wachttijden of simpelweg te weinig aanbod.
Toch willen van hen wel graag in Haarlemmermeer blijven wonen. Vooral Hoofddorp en Nieuw-Vennep zijn populaire keuzes. “Dit laat zien dat jongeren en jongvolwassenen zich hier thuis voelen,” zegt Schuurmans. “Maar dan moeten we er wél voor zorgen dat ze ook echt kunnen blijven. Daar ligt voor ons als gemeente een duidelijke opdracht.”
Een ander belangrijk signaal uit de Jeugdenquête: jongeren maken zich zorgen over maatschappelijke ontwikkelingen. Denk aan klimaat, oorlog, woningnood en kansenongelijkheid. Tegelijkertijd zien we dat het vertrouwen in anderen afneemt. Jongeren voelen zich minder veilig, ervaren vaker discriminatie en vinden het soms moeilijk om met meningsverschillen om te gaan.
Ook binnen het gezin of op school geven jongeren aan dat niet altijd iedereen zich gehoord voelt. Dat is zorgelijk, vindt de burgmeester: “Iedereen moet zich kunnen uitspreken en weten dat er naar hen geluisterd wordt – of het nu thuis is, op school of bij de gemeente. Dat is de basis.”
Samen verder
De resultaten van de Jeugdenquête 2024 zijn voor de gemeente geen eindpunt, maar een startpunt voor actie. In het najaar verschijnt een verdiepend rapport, het Jeugdonderzoek 2025. Ook het nieuwe jeugdbeleid van de gemeente Haarlemmermeer is sterk gebaseerd op wat jongeren zelf aangeven. “We willen geen beleid over jongeren, maar mét jongeren. Dat is straks ook terug te lezen in ons nieuwe preventieve jeugdbeleid en daar maak ik mij sterk voor”, besluit wethouder Steffens.