De Kameleon: zo circulair als kan, ruimte voor iedereen

Kijkgaten

Maar voorlopig dienen de doeken vooral als een versiering van de bouwlocatie aan de Kinheim 8. Op sommige plaatsen zijn er kijkgaten in gemaakt zodat de kinderen, medewerkers en omwonenden de voortgang zelf kunnen volgen. Met enige vertraging zijn net voor de zomer de bouwwerkzaamheden begonnen. De bouwkosten bedragen zo’n 5,3 miljoen euro, exclusief btw. Schooljaar 2025 begint naar verwachting in het nieuwe schoolgebouw.

Maandag 14 oktober wordt gevierd in het bijzijn van onder anderen wethouder Marjolein Steffens-van de Water (Jeugd & Onderwijs) en een aantal kinderen van de school, dat de bouw is begonnen. 

Eén van de elf

Dertien in een dozijn is de verbouwing en uitbreiding van De Kameleon bepaald niet. Het project geldt juist als één van de oorspronkelijk elf landelijke voorbeeldprojecten. “Er wordt toch een beetje naar ons gekeken, hoe wij het doen. Goed voorbeeld doet volgen en andere scholen en gemeenten kunnen van onze fouten leren. Wij zelf ook”, zegt gemeentelijk projectmanager Fleurence de Wilde.

Samen met Henk Marsman, projectmanager voorbereiding van Dura Vermeer Renovatie Midden West BV, Wendy Veldhuizen, directeur Communityschool De Kameleon en Linda Blankhorst, directeur Op Stoom kinderopvang beantwoordde zij de volgende vragen: 

Kindvriendelijk, royaal daglicht, robuust, circulair, natuurlijk, comfortabel, mooi en uiteraard energiezuinig. Dat moet de nieuwbouw/uitbreiding allemaal zijn. Wordt het dat ook allemaal?

Jazeker! 

Past de naam De Kameleon straks wel op het nieuwe gebouw?

Ja juist, het gebouw krijgt opvallende kleuren, maar die zijn niet altijd en overal zichtbaar. Door de houten lamellen ontstaat er een steeds wisselend palet, net als bij een echte kameleon. Of zoals Wendy Veldhuizen, directrice van de school zegt: “Er is ruimte voor iedereen: Als je wil, mag je hier opvallen en in de spotlights staan. Maar als je dat prettiger vindt, mag je ook meedoen en wat minder op de voorgrond staan.”   

Waar zijn de kinderen tijdens de verbouwingen? En die van de kinderopvang? Over hoe veel kinderen praten we eigenlijk?

De school maakt gebruik van de huisvesting naast het oorspronkelijke gebouw (een exacte kopie van het schoolgebouw) en de kinderopvang is een nieuw te starten locatie die dus nog niet bestaat op dit moment. Het uiteindelijke gebouw is geschikt voor 310 leerlingen met daarnaast plek voor 32 kinderen in het kinderdagverblijf, 16 kinderen in de peuteropvang en 88 kinderen op de buitenschoolse opvang. Als daar behoefte aan is, kan dit laatste aantal worden verhoogd.

Een landelijk voorbeeldproject  zijn, wat betekent dat?

“De contractvorm is bijzonder want het betreft een Design-Build-Maintain contract. Hierbij is de markt gevraagd een aanbieding te doen voor het ontwerpen, realiseren en het twintig jaar onderhouden van het schoolgebouw. Verder bevatte de uitvraag een aantal duurzame componenten die het project bijzonder maken. Het moet een Nul Op de Meter (NOM) gebouw worden. Dit betekent dat aan het einde van het jaar het gebouw net zo veel energie heeft opgewekt als verbruikt. Dura Vermeer probeert verder zo veel mogelijk de ambities van de gemeente en de school op het gebied van circulariteit waar te maken. Denk aan het toepassen van hergebruikte materialen, van biobased (gemaakt van ecologisch verantwoord dierlijk materiaal of van schimmels, planten en bacteriën)  en losmaakbare materialen.    

Als je een landelijk voorbeeldproject uitvoert, betekent dat dat je voorop loopt. Je kunt daarbij ook je neus stoten. Hebben we onze neus gestoten? Hoe en waar? En kunnen andere gemeenten en schoolbouwers daarvan leren en zo ja, wat?

Vooral de circulaire experimenten blijken in de praktijk een behoorlijke uitdaging. Het hergebruik van bestaande materialen is echt een zoektocht. Voor de gevelbekleding is Trespa (plaatmateriaal) zoals in de blauwe kleur op het oorspronkelijke schoolgebouw zat moeilijk te vinden.  En de gelamineerde liggers uit het inmiddels gesloopte raadhuis blijken constructief niet bruikbaar. Verder is hergebruik van materialen uit een eigen gebouw is voor iedereen nog even wennen. 

Beschrijf eens in welke staat het schoolgebouw verkeerde? 

Geprobeerd is om het ruim vijftig jaar oude gebouw met een aantal renovaties technisch in goede staat te houden. Maar het einde was wel in zicht. Zo bestond de ventilatie uit toevoer via (geluidswerende) roosters in de gevel en een afzuigunit op het dak. Hierdoor was de temperatuur in het schoolgebouw moeilijk te regelen en was het er warm in de zomer en koud in de winter. Aan de isolatie mankeerde ook het een en ander. Ook de indeling, voornamelijk lokalen, paste niet meer bij het onderwijs dat De Kameleon wil kunnen geven: klassikaal beginnen en daarna waaieren de leerlingen uit en gaan zelfstandig aan de slag.

Verder ontbrak het aan een goede centrale aula waar alle schoolkinderen terecht kunnen. Voor thematisch onderwijs moest worden geïmproviseerd in de aanwezige ruimten. We maken korte metten met al die gebreken. Kortom, De Kameleon gaat er in alle opzichten flink op vooruit. Het wordt een gebouw waarin schoolteam en leerlingen optimaal kunnen presteren. We beschouwen het nieuwe gebouw als  het paradepaardje van het langlopende scholenbouwplan van Haarlemmermeer. En de lessen die we met De Kameleon leren, nemen we mee naar volgende scholen.